زیاد عرق می کنید؟!

از آنجا که در طی تعریق، مایعات و الکترولیت‌های بدن از آن خارج می‌شوند، یکی از نکات مهم مورد توجه، جایگزین نمودن مایعات از دست رفته بدن است، بنابراین بسیار مهم است که در شرایطی که بدن بیشتر عرق می‌کند از مایعات بیشتری استفاده شود تا بدن دچار دهیدراتاسیون نشود. در بدن ما تقریباً ۵۵ تا ۶۵ درصد آب وجود دارد. راه‌های مختلفی برای دفع این آب از بدن وجود دارد که شامل تنفس، تعریق، ادرار و مدفوع می‌باشد.

چرا بعضی از افراد بیش از دیگران عرق می‌کنند؟

میزان عرق کردن بستگی به تعداد غدد عرق فعال یک فرد دارد. انسان معمولاً با ۲ تا ۴ میلیون غده عرقی متولد می‌شود. اگرچه نوزادان هم عرق می‌کنند، اما تعداد غدد فعال عرق زمانی که به سن بلوغ می‌رسیم افزایش می‌یابد. بیشترین غدد عرق در کف پا متمرکز هستند و ناحیه پشت انسان کمترین تمرکز غدد عرق را دارا است. در مورد تفاوت تعریق زنان و مردان باید گفت اگر چه در زنان تعداد غدد عرق بیش از مردان است اما این غده‌ها در مردان فعال‌تر از زنان می‌باشند و به همین علت مردان بیش از زنان عرق می‌کنند.

به غیر از ژنتیک عوامل دیگری بر روی میزان تعریق مؤثرند. بیماری‌های عفونی و تبدار، تمرینات ورزشی شدید، پرکاری غده تیروئید، دیابت، بارداری و یائسگی از شرایطی هستند که باعث افزایش تعریق می‌گردند. ضمناً اضطراب و تنش‌های روانی نیز با افزایش تعریق همراه می‌باشند. تعریق به خودی خود یک واکنش طبیعی بدن و در بعضی شرایط مفید است، اما تعریق بیش از حد که حتی در هنگام استراحت اتفاق می‌افتد، یک عارضه‌ پزشکی به نام «هیپرهیدروز» است. در واقع این عارضه به دلیل فعالیت بیش از حد غدد عرقی رخ می‌دهد که این غدد در حالت عادی که بدن تحت شرایط گرما قرار نگرفته باز هم فعالیت کرده و تولید عرق می‌نمایند. تعریق بیش از حد، یک بیماری یا نشانه‌ای از یک بیماری است و در صورت بروز، باید علت آن جستجو و درمان شود تا از شدت عرق کردن کاسته شود.

درمان پزشکی
امروزه روش‌های درمان مختلفی برای کاهش تعریق وجود دارد که از آن جمله می‌توان به استفاده از جریان الکتریسیته برای غیرفعال نمودن فعالیت غدد عرق (روش یونتوفورز)، تزریق آمپول بوتاکس و استفاده از داروهای آنتی‌کولینرژیک اشاره نمود. البته باید توجه داشت که تزریق آمپول بوتاکس فقط باید توسط پزشک متخصص انجام شود، چرا که کم و زیاد شدن غلظت این دارو ممکن است ضایعات جبران ناپذیری برای فرد به همراه داشته باشد.

تغذیه درمانی
افرادی که زیاد عرق می‌کنند، بهتر است در تغذیه خود نکاتی را رعایت نمایند تا هم کمتر عرق کنند و هم تا جایی که می‌توانند بوی بد عرق را کاهش دهند. از آنجا که یکی از علل تعریق زیاد خوردن غذاهای پر ادویه و تند و سس‌های تند می‌باشد، بهتر است این افراد تا حد امکان میزان مصرف این مواد را در غذای خود کاهش دهند. بهتر است هر فرد سعی کند غذاهایی را که با خوردن آنها شدت تعریقش افزایش می‌یابد پیدا کند و از خوردن آنها اجتناب نماید. از کشیدن سیگار و مصرف الکل جداً اجتناب نمایید. سیگار با افزایش آدرنالین باعث افزایش تعریق می‌گردد. الکل نیز با گشاد نمودن رگ‌های خونی پوست باعث افزایش دمای بدن و تعریق می‌شود. مصرف چای و قهوه نیز در برخی افراد منجر به افزایش تعریق می‌گردد. ضمناً به خاطر داشته باشید آبی را که از راه عرق کردن از دست می‌دهید با مصرف مایعات (ترجیحاً آب) و سبزیجات آبدار مانند کاهو، خیار، گوجه فرنگی و میوه‌ها حتماً جایگزین نمایید تا بدن شما دچار مشکل کم آبی نشود. با کاهش مصرف برخی غذاها نیز می‌توان از بوی بد عرق جلوگیری نمود.

غذاهای تند و ادویه‌دار و با بوی نافذ معمولاً تاثیر زیاد و بدی بر بوی بدن دارند. از آن جمله می‌توان به سیر و پیاز، زیره و ادویه‌های مختلف و تند، قهوه، شکلات و نوشابه اشاره کرد، بنابراین به‌طور خلاصه می‌توان گفت استفاده از مواد غذایی تازه و پرهیز از مصرف چای و قهوه زیاد، الکل، غذاهای تند و ادویه‌دار می‌تواند در کاهش تعریق کمک کننده باشند. در افراد چاق و دارای اضافه وزن نیز کاهش وزن می‌تواند عامل مهمی در کاهش این مشکل باشد. در پایان باید خاطر نشان کرد اگر چه عرق کردن یک ویژگی‌ فردی است و گاهی عرق کردن زیاد برای یک فرد طبیعی است، در صورتی که میزان تعریق واقعاً بیش از حد باشد، باید ریشه آن را در بیماری‌ها جستجو کرد و با مراجعه به پزشک متخصص غدد از سلامت دستگاه غدد درون ریز اطمینان حاصل نمود.

دکتر آزاده نجارزاده

زیبــا شــو دات کام