مهم ترين اسيدهاي چرب و منابع غذايي آن ها
نام اسيد چرب | نوع اسيد چرب | منابع غذايي |
پالميتيك | SFA | روغن پالم، چربي گوشت گاو، روغن هسته پالم |
استئاريك | SFA | كره كاكائو، چربي گوشت گاو |
اسيد ميريستيك | SFA | روغن نارگيل، كره |
اسيد لوريك | SFA | روغن نارگيل، روغن هسته خرما |
اسيد اولئيك | MUFA | روغن زيتون، روغن كلزا (كانولا) |
اسيد لينولئيك | PUFA | روغن ذرت، روغن سويا، روغن گل رنگ، روغن پنبه دانه |
اسيد لينولنيك | PUFA | روغن سويا، روغن دانه كتان، روغن كلزا (كانولا) |
اسيد آراشيدونيك | PUFA | انواع گوشت ها |
اسيد ايكوزاپالنتاتوئيك | اسيدهاي چرب اشباع (SFA) اسيدهاي چرب اشباع بطور قابل ملاحظه اي در چربي گوشت، كره، مارگارين، پيه و روغنهاي نـبـاتـي هـيـدروژنه وجـود دارند. ولي روغنهاي حيواني شامل اسيدهاي چرب بلند زنجير (20-16 كربنه) مي باشند و در حرارت اتاق جامدند. كره و شير حاوي اسيدهاي چرب كوتاه زنجيره (10-4 كـربـنـه) مي بـاشند. روغـن نـارگيل داراي اسيدهاي چرب زنجـيــره مـتـوسط (14-12كربـنـه) مي باشد و به همين دليل در حرارت اتاق نيمه مايع است. - اسيدهاي چرب يك غير اشباع (MUFA) [1] اين نوع اسيدهاي چرب در تمام فرآورده هاي حيواني و گياهي يافت مي شوند. اسيدهاي چرب تك غير اشباع در زيتون،روغن بادام زميني و بيشتر مغزها وجود دارند. روغن زيتون داراي 75% اسيد چرب تك غير اشباع (اسيد اولئيك) مي باشد و به همين دليل داراي قوام خاصي است. - اسيدهاي چرب چند غيراشباع (PUFA) روغنهاي گياهي مانند آفتابگردان، ذرت، سويا، كلزا (كانولا)، دانه ها، مغزها و ماهي هاي چرب از مهمترين منابع غذايي اسيدهاي چرب چند غير اشباع به شمار مي روند. اسيد لينولئيك (w6) يكي از متداولترين اسيدهاي چرب چند غير اشباع است كه معمولا" در روغنهاي گياهي نظير آفتابگردان وجود دارد. اسيدهاي چرب دكوزاهگزاننوئيك و ايكوزاپنتانوئيك (w3) بطور معمول در ماهي هاي چرب مانند ساردين، سالمون، هاليبوت، ماهي خال مخالي و قزل آلا وجود دارند. - اسيدهاي چرب ضروري (EFA)[2] برخي از اسيدهاي چرب كه در بدن ساخته نمي شوند ولي در حفظ سلامتي انسان نقش حياتي به عهده دارند، اسيدهاي چرب ضروري ناميده مي شوند. اسيدهاي چرب ضروري عبارتند از: اسيد آلفا لينولنيك (w3)، اسيد لينولئيك (w6) و اسيد آراشيدونيك اسيدهاي چرب امگا-3 بطور عمده در دانه ها، مغزها و ماهي هاي چرب يافت مي شوند. روغن كلزا (كانولا)، تخم كتان و شاهدانه منابع خوبي از w3 هستند. اسيدهاي چرب امگا-6 بطور معمول در روغن هاي گياهي نظير آفتابگردان، ذرت و سويا وجود دارند. اسيد لينولئيك (w6) ناپايدار بوده و در برابر نور و اكسيژن واكنش نشان مي دهد. اسيد لينولنيك (w3) 5 بار ناپايدارتر از اسيد لينولئيك مي باشد و در برابر نور يا اكسيژن به سرعت اكسيده مي شود. در يك رژيم غذايي متعادل نسبتw-6:w3 بايد حدود (5:1) باشد در حالي كه اين نسبت در حال حاضر بين 15:1 تا 20:1 متغير است. |