بیماری واژينيسموس چیست؟

واژينيسموس نام يک بيماري زنانه است که بر توانايي جنسي زنان در رابطه زناشويي تاثير منفي مي‌گذارد....

در اين بيماري، عضلات مهبل يا واژن دچار تنش شديد مي‌شوند و درد ناشي از اين حادثه، رابطه زناشويي را غيرممکن مي‌کند.

تعريف طبي «واژينيسموس» چيست؟

واژينيسموس يک اختلال جنسي است که سبب ايجاد مقاربت دردناک مي‌شود. زناني که اين مشکل را دارند، در هنگام رابطه زناشويي دچار درد شديدي مي‌شوند که علت آن معمولا انقباض شديد عضلات کف لگن است.

به چه دليلي اين اتفاق مي‌افتد؟

اغلب اين اسپاسم‌ها به دليل عوامل روحي و رواني است؛ يعني به علت وجود يک سري اختلالات مانند اختلالات اضطرابي مانند افسردگي، اضطراب، سابقه يک رابطه زناشويي دردناک يا سابقه تجاوز در دوران کودکي و يا باورهاي نادرست در مورد رابطه زناشويي که يک زن از اطرافيان و دوستانش شنيده. ترس بيش از حد از همسر به دليل خشونت‌هاي او و ساير مسايل روحي رواني ديگر هم مي‌تواند به‌طور ناخودآگاه و ناآگاهانه منجر به انقباض عضلات کف لگن و ايجاد درد ‌شود.

يعني اصلا پاي علل جسمي در ميان نيست؟

کلا در اختلالات جنسي به ندرت پاي علت‌هاي جسمي در ميان است و در اين زمينه هم به نظر نمي‌رسد که علل جسمي نقشي داشته باشند. ضمن اينکه بيشتر اين افراد با روان‌درماني بهبود مي‌يابند و مشکل‌شان حل مي‌شود.

واژينيسموس به جز درد چه علايم ديگري دارد؟

هيچ! البته درجه درد در موارد مختلف، فرق مي‌کند. به عنوان مثال، خانمي ممکن است در ازدواج اول‌اش که ازدواج ناموفقي بوده يا همسرش، فرد بدخلقي بوده؛ اين مشکل را تجربه کند ولي در ازدواج دوم‌اش چنين مشکلي نداشته باشد. به اين حالت، مي‌گوييم: واژينيسموس موقعيتي.

همان‌طور که اضطراب سبب واژينيسموس مي‌شود، آيا واژينيسموس هم مي‌تواند اضطراب را تشديد کند؟

البته! دو تا از چيزهايي که در خانم‌ها خيلي مهم است اعتماد به نفس و تصويري است که آنها از بدن‌شان در ذهن دارند؛ يعني اينکه زن بايد نسبت به اندام، قيافه و شکل خودش احساس خوبي داشته باشد. اگر مردي اندام يا قيافه همسرش را سرزنش کرده و به او بي‌احترامي کند، در واقع، شخصيت اين زن را نابود کرده و اعتماد به نفس او را از بين برده است. هر چه زن اعتماد به نفس بيشتري داشته باشد، رابطه بهتر و گرم‌تري با همسرش خواهد داشت.

چه درمان‌هايي براي واژينيسموس وجود دارد؟

درمان‌هايي که براي اين افراد انجام مي‌دهيم هم درمان‌هاي روحي رواني است و هم درمان‌هاي فيزيولوژيک. درمان‌هاي روحي و رواني به اين شکل است که تنش‌ها و اضطراب‌هاي اين افراد را پيدا کرده و سعي مي‌کنيم اين تنش‌ها را کم کنيم. تمرينات ريلکسيشن يا آرامش‌بخشي به آنها مي‌دهيم که اين تمرين‌ها سبب مي‌شود اضطراب فرد کم شده و احساس امنيت ‌کند. خيلي‌ها براي درمان واژينيسموس جراحي مي‌کنند، در حالي که راه درمان، جراحي نيست. درمان اين است که باورهاي غلط را درمان کنيم. براي اين منظور، بهتر است زن و شوهر با هم مراجعه کنند چون لازم است که پزشک با همسر اين خانم‌ها هم صحبت کند. يک سري رفتارها و برخوردهايي که با هم دارند اصلاح شود و طوري باشد که خانم در کنار همسرش احساس امنيت کند و بداند که در معرض هيچ آسيبي نيست. به آنها روش‌هايي آموزش داده مي‌شود که سبب ايجاد يک رابطه عاطفي خيلي نزديک شود. در کنار اين آموزش‌ها، درمان‌هاي فيزيوتراپي هم براي خانم‌ها مي‌گذاريم. در فيزيوتراپي به بيمار آموزش داده مي‌شود که عضله کف لگن چيست و چرا منقبض مي‌شود. سپس کم‌کم به وي آموزش مي‌دهيم که چه‌طور اين عضله را شل کند. در کنار اينها ورزش‌هاي کف لگن را به فرد آموزش مي‌دهيم که بتواند روي عضلات تسلط و اراده پيدا کند. در همين آموزش‌ها خانم بايد آناتومي بدن‌اش را نيز بشناسد و باورهاي غلطي که نسبت به بدن‌اش دارد را اصلاح کند. در کنار همه اينها يک سري تمرينات به زن و شوهر آموزش مي‌دهيم که بايد در خانه انجام دهند. با انجام اين تمرينات، زن و شوهر هم از نظر عاطفي به هم نزديک‌تر مي‌شوند و هم اعتماد زن نسبت به همسرش جلب مي‌شود. بعد از انجام همه مراحل درمان، تقريبا 90 درصد خانم‌هايي که از اين مشکل رنج مي‌برند، درمان مي‌شوند و جالب است که خانم‌هايي موفقيت بيشتري دارند که همسران‌شان همکاري لازم را در طي درمان داشته باشند اما اگر همسر همکاري نکند، مشکل حل نمي‌شود و مزمن مي‌شود.

پس نقش آقايان خيلي مهم است.
تقريبا در تمام مشکلات جنسي که خانم‌ها از آن رنج مي‌برند و براي درمان به ما مراجعه مي‌کنند، اگر همسر حضور نداشته باشد، درمان فايده‌اي نخواهد داشت؛ چون درمان اين مشکلات دو طرفه است. جالب است که در اختلالات جنسي مردانه هم همين‌طور است. افرادي که مشکلات نعوظ يا زودانزالي و ... دارند، براي درمان بايد با همسران‌شان نزد پزشک بروند. همان‌طور که اضطراب در زنان ايجاد واژينيسموس مي‌کند، در مردان نيز سبب ايجاد مشکلات و ناتوانايي‌هاي جنسي خواهد شد، بنابراين بهتر است اختلالات رواني تهديدکننده سلامت جنسي را هر دو با هم حل کنند.

ایا استفاده از حمام گرم و ژل تاثيري در کاهش انقباضات دردناک دارد؟

اين بستگي به شرايط دارد. ممکن است فردي به پزشک مراجعه کند و پزشک برايش ژل يا يک ضداضطراب خفيف تجويز کند و مشکل‌اش حل شود اما معمولا خانم‌ها زماني به پزشک مراجعه مي‌کنند که تقريبا خودشان اين مراحل را طي کرده‌اند و نتيجه‌اي نگرفته‌اند.

توصيه‌هايي براي آقايان 
اولا بهتر است قبل از ازدواج به مراکز مشاوره مراجعه کنند و با يک سري مسايل مانند برخورد با همسر، مراحل نزديکي و ... آشنا شوند؛ چون خانم‌ها مثل آقايان نيستند. خانم‌ها بيشتر عاطفي هستند و مسايل شنيداري براي آنها خيلي مهم است. آنها بايد سعي کنند هميشه آرام و مهربان با همسرشان صحبت کنند و اعتماد همسر را نسبت به خود جلب کنند و همان‌طور که دوست دارند خانم‌شان هميشه تميز و آراسته باشد، خودشان هم بايد از اين اصل پيروي کنند و مطمئنا انجام اين کارها براي خودشان هم بهتر است.